Ράινερ-Μαρία Ρίλκε (1875-1926) - Περὶ Ζωῆς καὶ Ἔρωτος

«Ποτὲ δὲν εἴμαστε πιὸ δίκαιοι απ’ ὅ,τι ὅταν θαυμάζουμε μὲ ὅλη μας τὴν ψυχή».

«Πρέπει νὰ ζεῖ κανεὶς τὴ ζωὴ μέχρις ἐσχάτων, στὸ βάθος της καὶ ὄχι λογαριάζοντας τὴν καθημερινότητα. Δὲν ὑποχρεοῦται νὰ πράττει κανεὶς τὸ κοντινὸ καὶ τὸ χειροπιαστὸ ἐφόσον νιώθει πιὸ κοντὰ στὸ μακρινό, στὸ ἀπώτερο, στὸ ἀπώτατο. Δικαιοῦται κανεὶς νὰ ὀνειρεύεται ἐνόσῳ κάποιοι ἄλλοι σώζουν, ἐφόσον τὰ ὄνειρα αὐτὰ τοῦ φαίνονται πιὸ πραγματικὰ ἀπ’ τὴν πραγματικότητα καὶ πιὸ ἀπαραίτητα ἀπ’ τὸ ψωμί. Μὲ δυὸ λόγια: πρέπει νὰ κάνει κανεὶς μέτρο τῆς ζωῆς του τὴ μέγιστη δυνατότητα ποὺ φέρει ἐντός του. Διότι ἡ ζωή μας εἶναι μεγάλη, καὶ χωρᾶ μέσα της τόσο μέλλον, ὅσο ἐμεῖς μποροῦμε νὰ κουβαλήσουμε».

«Εἶθε ἀναπολῶντας ὅσα ἀνθρώπινα πρόσωπα ἐνδιαφέρθηκαν κάποτε για μᾶς μὲ σοβαρότητα καὶ εἰλικρίνεια, νὰ μὴ βρεθοῦμε ποτὲ ἀναγκασμένοι νὰ κατηγορήσουμε τοὺς ἑαυτούς μας πὼς τὰ προδώσαμε ἢ τὰ ἀμελήσαμε. Νὰ ὅμως ποὺ ζοῦμε στὴν πυκνότητα τοῦ ἑνὸς δικοῦ μας σώματος πού, καὶ ἀπὸ καθαρὰ φυσιολογικὴ ἄποψη (διότι βεβαίως ἐκκινοῦμε ὑποχρεωτικὰ καὶ ἀποκλειστικὰ ἀπὸ αὐτὸ τὸ Ἐγώ, ποὺ ἔχει καὶ τὴ σωματική του διάσταση) μᾶς ἐπιβάλλει ἰδιαίτερα μέτρα καὶ σταθμά· ζοῦμε, θέλω νὰ πῶ, στὴν αἰχμαλωσία αὐτοῦ τοῦ κορμιοῦ, τὸ δὲ περιβάλλον, μέσα στὸ ὁποῖο κινοῦμαστε, ἐπισύρει καὶ ἄλλες δεσμεύσεις καὶ προκαταλήψεις… Δὲν εἴμαστε λοιπὸν πάντα τόσο ἐλεύθεροι, δὲν ἀγαποῦμε τόσο καὶ δὲν εἴμαστε τόσο ἀθῶοι, ὅσο θὰ μᾶς ἐπέτρεπαν τὰ ἀποθέματα καὶ οἱ πεποιθήσεις μας. Συχνὰ μάλιστα μᾶς περιορίζει καὶ ἡ ἀνασφάλεια, ἀκόμη καὶ ἡ ἁπλὴ ἀδυναμία συγκέντρωσης· πόση μεγαλόψυχη αὐτοπεποίθηση θὰ χρειαζόταν προκειμένου νὰ τείνουμε ἀπολύτως εὐήκοον οὖς καὶ νὰ ἔχουμε ἕτοιμη μιὰ πέρα γιὰ πέρα ἀλάθητη ἀπάντηση, σὲ κάθε φωνὴ ποὺ φθάνει ὣς ἐμᾶς».

«Γιατί μία εἶναι ἡ δύναμη τῆς ἀνθρώπινης φύσης χάρη στὴν ὁποία καταφέρνουμε τὰ πάντα, μιὰ στοχοπροσήλωση κι ἕνας καθαρὸς προσανατολισμὸς τῆς καρδιᾶς, κι ὅποιος τὴν ἔχει δὲν θά’ πρεπε νὰ ἐπιτρέπει στὸν φόβο νὰ τὸν κυριεύει».

«Δὲν ὑπάρχει χειρότερη φυλακὴ ἀπ’ τὸν φόβο μὴν πληγώσουμε κάποιον ποὺ μᾶς ἀγαπᾶ».

«Ἀγαπιέμαι θὰ πεῖ τυλίγομαι στὶς φλόγες. Ἀγαπῶ σημαίνει φέγγω καίγοντας λάδι ἀνεξάντλητο. Ἀγαπιέμαι σημαίνει παρέρχομαι, ἀγαπῶ σημαίνει διαρκῶ».

«Τὸ θαῦμα ποὺ ζοῦν κάθε φορὰ ὅσοι ἀγαποῦν πραγματικά, ἔγκειται στὸ ὅτι ὅσο πιὸ πολλὰ δίνουν, τόσο πιὸ πολλὴ ἀποκτοῦν ἀπὸ τὴν ἀπολαυστική, θρεπτικὴ ἐκείνη ἀγάπη, ἀπ’ τὴν ὁποία ἀντλοῦν τὴ δύναμή τους τὰ λουλούδια καὶ τὰ παιδιὰ καὶ ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ βοηθήσει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, ἀρκεῖ νὰ τὴν ἀποδέχονταν, χωρὶς νὰ ἀμφιβάλλουν».

«Εἶναι χαρακτηριστικὸ κάθε ἔρωτα, στὸν ὁποῖο ἔχει ἐμβαθύνει κανείς, τὸ ὅτι καθιστᾶ ἐκεῖνον ποὺ τὸν ζεῖ δίκαιο καὶ διορατικό».

«Ὅσοι ἔχουν κάποιον νὰ τοὺς ἀγαπᾶ ζοῦν ἄσχημα καὶ διατρέχουν ἕνα σωρὸ κινδύνους. Μακάρι νὰ ξεπερνοῦσαν τὸ ἐμπόδιο αὐτὸ καὶ ν’ ἄρχιζαν νὰ ἀγαποῦν. Γιατί ὅσοι ἀγαποῦν περιβάλλονται ἀπὸ ἀσφάλεια καὶ τίποτε ἄλλο, πέρα ὣς πέρα».

(τὰ ἀποσπάσματα ἐχουν ληφθεῖ ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ulrich Baer: "Ἡ Σοφία τοῦ Ρίλκε", σὲ μετάφραση Ἀλεξάνδρας Νικολακοπούλου, εκδόσεις Πατάκη, 2009).